RUNY

Futhark to pismo pionowe o kształtach okrągłych, związane z materiałem który był wykorzystywany do zapisu, było to zazwyczaj drewno. Pisano na podłużnych drewnianych listwach, których słoje utrudniały wyrycie kresek poziomych i krzywizn. Litery składały się z pionowo prowadzonych cięć w poprzek włókien oraz z cięć ukośnych które stały oddzielnie. Większość runów składa się z pojedynczego, wysokiego wycięcia pionowego, oraz pewnej liczby odgałęzień pochylonych na jedną lub na dwie strony. Nawet najwcześniejsze przykłady pisma wykazują, że występowały różnice w kształcie niektórych liter, trudno więc podać standardowy wzór germańskiego runicznego alfabetu. Runy były używane przez wiele stuleci i w wielu krajach, istniały lokalne różnice w formie.

Występują trzy rodzaje pisma runicznego: 

1. Runy starogermańskie - 24 znaki. 
Najstarszy rodzaj pisma runicznego, który występowała głównie w północnej Europie, między III a IX w. n.e.

2. Runy anglosaskie - 31 znaków. 
Wędrujące licznie ludy germańskie prawdopodobnie pochodzące z Fryzji, które przybyły w V w. n.e. na tereny Anglii przyniosły wraz ze sobą runy. Mają one dużo cech wspólnych z fryzyjskimi runami. Wzbogacono 24 literowy futhark do 28 i więcej na potrzeby lingwistyczne. 

3. Młodszy futhark (lub też nordycki czy skandynawski)16 znaków. 
Tutaj obserwujemy odwrotną sytuację, futhark został zredukowany z 24 do 16 znaków. Występował głownie na terenie Skandynawii. Większość znanych nam napisów runicznych pochodzi z terenów Szwecji. Z powodu ich przewagi runy uważa się powszechnie za nordyckie.

Najbardziej znana i dostępna kolekcja znajduje się w Muzeum Brytyjskim, można je także podziwiać w Narodowym Muzeum Starożytności Szkocji, oraz mniejszych muzeach lokalnych. Niektóre zabytki runiczne pozostawiono na ich rodzimych miejscach, można je także spotkać zwiedzając Skandynawię i północne części Europy.